Peştunlar Türk mü?sorusunun yanıtı gündemde yer alan haberlerin ardından merak edilen konular arasında yer aldı. Afganistan tarihini ve günümüz nüfusunu derlediğimiz yazımızda Peştunlar hangi mezhepten? Peştunlar nereli? Afgan halkı Türk mü? sorularının da yanıtlarını verdik.
PEŞTUNLAR TÜRK MÜ?
XVIII. yüzyılın ilk yarısından itibaren Afgan kavminin idarî bakımdan ağırlık kazanmasıyla siyasî birlik haline geldi. Kuzeyinde Sovyetler Birliği’nin Türkmenistan, Özbekistan ve Tacikistan cumhuriyetleri, doğusunda Çin Türkistanı’nın küçük bir kısmı ve Pakistan, batısında İran bulunmakta, güneyini tamamen Pakistan sınırlandırmaktadır. Peştunların İsrail soyundan geldiklerine dönük iddialar 19. asırda Afganistan’a olan ilgileri giderek artan İngiliz araştırmacılar arasında ilgi odağı haline gelmiştir. Hatta hikâye biraz daha ilginç hale getirilerek Peştunların, Assurların İsrail Krallığını yıktıkları zaman sürdükleri ve kendilerinden bir daha haber alınamayan kayıp on kabilenin torunları olduğu ileri sürülmüştür.
PEŞTUNLAR HANGİ MEZHEPTEN, NERELİ?
Peştunların Aryan kökenli oldukları tezide oldukça önemlidir. Başlangıçta sadece dilbilimsel ve arkeolojik kanıtlara dayalı olarak kurgulanan Aryan tezi teorileri zamanla siyasal anlamlar da kazanarak bilimsel sınırların ötesine taşınmıştır. Yazıda birçok ispat ve konu kullanılmakla birlikte; Peştunların ırkî değil etno-kültürel bir tanımlama olduğu varsayımına varılmıştır ve Peştunlar arasında yapılan genetik araştırmalarda Ortadoğu kökenli genlere rastlanmasından anlaşıldığı üzere aslında soyları farklı halklara dayanmakla birlikte bugün Peştun kimliğini benimsemiş çok sayıda birey bulunmaktadır.
